Wobłukaj literatura a wuměłstwo stej to, štož kóždu a kóždeho z nas wšědnje wobdawa – wo tym móhł dołho rěčeć. A je tak, zo su hišće druhe institucije a towarstwa, kotrež so profesionelnje a/abo tež čestnohamtsce – kaž my – z literaturu a wuměłstwom zaběraja. Nakładnistwo a muzej na jednej stronje – na druhej nadregionalnej - Zwjazk serbskich wuměłcow a Zwjazk serbskich spěwarskich towarstwow, Domowinski wuběrk kultura, wuměłstwo a wědomosć, Literarny konopej abo kompej a k tomu liču wězo tež Spěchowanske towarstwo Smolerjec kniharnje. A wosebje wone čestnohamtsce skutkowace zwjazkaj a kompej a towarstwo organizuja a přewjedu zarjadowanja po cyłej Łužicy, wosebje pak w Budyšinje.

A tam, hdyž so na kulturnych zarjadowanjach wobdźělu, wuhladam a zetkam přeco tež čłonki a čłonow našeje sekcije.

Hdyž sej přehladam wobšěrnu protyku z wjele kulturnymi poskitkami wot a za Serbow – so druhdy prašam štó tam póndźe a štó budźe? A so potom wospjet dźiwam, zo tam tež zajimcy su. Njewěm so dopomnić, zo je jónu jedne zarjadowanje wupadnyło, dokelž njeběše publikuma. Měnju zo smy w tutym padźe jónkrótny lud – a prašam so druhdy, kelko kultury serbski čłowjek „znjese“? Ale nochcu dale filozofować a přińdu wróćo na našu sekciju literatura a wuměłstwo - na jeje dźěławosć zańdźenych lět. Čłonojo sekcije su so wosebje wobdźělili na serbskich kulturnych zarjadowanjach. Tež to je wažne, wažne a naspomnjenja hódne.

Planowana běše rozmołwa wo wobsah a rěči najnowšeje serbskeje dźiwadłoweje hry čłonki našeje sekcije wot Jěwy-Marje Čornakec „W sćinje swěčki – Im Schatten der Kerze“. Rozmołwa běše planowana mjez předstajenjom serbskeje a potom němskeje werzije hry. Mjezsobu smy wospjet rěčeli, ale k porjadnemu zarjadowanju bohužel přišło njeje.

Jedna wěc je so přewjedła – mjenujcy postajenje noweje wopomnjeńskeje tafle za Maćicarja předewzaćela a basnika Jakuba Lorenca-Zalěskeho při jeho rowje na Radworskim wosadnym kěrchowje. Po swjatočnych kemšach w Křižnej cyrkwi dnja 16. nowembra 2009 poswjeći wosadny farar Šćěpan Delan narownu taflu. A wnuk Zalěskeho – Kito Lorenc, porěčeše wosadnym a Maćicarjam a w mjenje přiwuznych so wšitkim za iniciatiwu wokoło noweje tafle podźakowaše.

Sprawnje prajene njeje sekcija w zańdźenym času wusahowace zarjadowanja organizowała, nažel. Slubju, slubimy polěpšenje – a planujemy hišće w prěnim połlěće němsko-serbsko zarjadowanje k žiwjenju a skutkowanju Maćicarja fararja a basnikarja a Jana Wałtarja (1860-1921) – składnostnje jeho 150. posmjertnych narodnin. Wałtar je na 20 lět spomožnje w Njeswačidle skutkował a tohodla planujemy naše zarjadowanje tež tam, zhromadnje z ewangelskej wosadu.

Dźěło sekcije móže jenož tak dobre być, kaž wjele čłonkow a čłonow sobu činja. Ja so dźakuju wšitkim, kotřiž sobu činja a prošu, zo bychmy naše zhromadne dźěło lětsa polěpšili.

J. Łušćanski

Budyšin, młode jutry 2010