Rozpšawa Maśice Serbskeje 2012/2013 na głownej zgromaźinje dolnoserbskego wótźělenja w Chóśebuzu, 7. junija 2013
Wjerašk našogo statkowanja w lěśe 2012 jo był głowna wólbna zgromaźina Maśice Serbskeje, 8. junija, w Chóśebuzu. Tam stej se wótnowotki wobtwarźiłej ako pśedsedaŕ dr. Pětš Šurman a Antje Kellowa ako cłonk pśedsedarstwa. Słyšali smy pśednosk pśedsedarja Maśice k temje „Wuznam Dolneje Łužyce w historiji Domowiny“ w ramiku 100-lětnego jubileuma Zwězka Łužyskich Serbow. Mimo togo jo samski pśibytnym (9 cłonkam a 6 gósćam) swóje pśemyslowanja k statkowanju našogo wědomnostnego towaristwa w Dolnej Łužycy pśednjasł. To jo zajmnu a konstruktiwnu diskusiju wubuźiło. Głowny rezultat jo był, až by dejała Maśica wěcej do zjawnosći stupaś, a to pó móžnosći w kooperaciji z drugimi institucijami, załožbami atd.
W nowembrje 2012 jo prědny raz na zarědowanju Maśice dolnoserbski student, Till Vogt z Lipska, něgajšny absolwent Dolnoserbskego gymnaziuma (DSG), w Chóśebuzu pśednosował, a to k temje „Historiske zwiski mjazy indiskeju a europskeju kulturu, religijowědomnostne a linguistiske pśirownowanja”. We wětšynje su sobuźěłaśerje a sobuźěłaśerki Chóśebuskeje wótnožki Serbskego instituta a cłonki Maśice Serbskeje pódla byli, bóžko pśemało luźi zwenka teju wobłukowu. Snaź dejmy w pśichoźe teke na to źiwaś,źo my naše zarědowanja pśewjeźomy.
Hyšći w samskem mjasecu jo se pósćiło zasłužonemu měsćanarjoju Pětšoju Janašoju – serbski wucabnik na wuměńku, publicist a Maśicaŕ – cesna medalja města Chóśebuza, a to za jogo zasłužby wósebnje k lěpšemu serbskeje a wósebnje dolnoserbskeje rěcy. Zwězane z tym jo było, až jo se wón mógał teke zapisaś do Złotych knigłow města.
K dalšnym aktiwitam
K drugemu razoju jo se w awgusće 2012 Myto Bogumiła Šwjele wupisało. Wuběźowanje se wobrośijo na doněntejšnych gymnaziastow, kenž deje źěło k serbskej tematice w dolnoserbskej abo nimskej rěcy pśedpołožyś. Informacija jo se z boka pśedsedarja Maśice Serbskeje wjednistwoju DSG a dalšnym wucabnikam pśipósłało, aby mjazy wuknikami za to wabili. Teke dalšnym potencielnym zajmowanym jo se wupisanje myta spśistupniło. Zapódaśe trajo až do 30. junija 2013. Mógu južo pśeraźiś, až dostanjomy něco z boka wuknikow a wuknicow DSG. Pšašanje jo, lěc jo raźobne a wužytne, se teke na dalšne gymnazije w Dolnej Łužycy z takeju pšosbu wobrośiś.
W nowembrje 2012 jo zastupił pśedsedaŕ Maśice našo wědomnostne towaristwo pśi słyšanju pśed głownym wuběrkom krajnego sejma Bramborskeje. W Podstupimje jo šło wó „Gesetz zur Änderung von Rechtsvorschriften über die Rechte der Sorben/Wenden im Land Brandenburg”. Stojnišćo a ceła diskusija stej w interneśe pśistupnej (Drucksache 5/5401).
W februarje 2013 smy z boka pśedsedarstwa Maśice wěcejbokowe pśiźěło za naš internetowy bok wótedali. Z tym dej se późěl w dolnoserbskej rěcy a rownocasnje informacija wó nas dalej pówušyś. Myslimy pśi tom na to, až my wšake zakładne informacije teke w nimskej rěcy, to groni, dwójorěcnje zapodajomy.
Doněnta běžy bok Maćicy/Maśice na Domowinskem serweru. Změny změjo jano kněni Knoblochec wót Domowiny zapódaś. Wuměnjenje jo, až my pšosbu na Domowinu stajimy a jeje jadnaśel to źěło swójej sobuźěłaśerce pśikaza. Glědajucy na wótwisnosć jo se cełkowne pśedsedarstwo za to wugroniło, z drugim partnarjom nowy internetowy bok zestajiś. Na tom se hyšći źěła.
Serbske pomniki
6. junija 2013 jo socialny wuběrk města Wětošowa wobradował, kak wobchadamy z pšosbu wót serbskego boka w pšašanju pśipóznaśa cesnego rowa (Ehrengrab) za Benjamina Běgarja, slědnego serbskego fararja w měsće, a ako druge cesnego měsćaństwa (Ehrenbürgerschaft) za serbskego molarja Wylema Šybarja.
Jo to móžno było pśez źěłabnosć źěłoweje kupki Znankstwa serbskeje rěcy, kultury a žywjeńskich wašnjow w Dolnej Łužycy. Ako pśedsedarka a ako městopśedsedaŕ stej se tam z boka župy Dolneje Łužyce wobtwarźiłej Sylka Polencojc-Laubensteinowa a dr. Pětš Šurman. Slědny jo był pódla na wobradowanju socialnego wuběrka we Wětošowje a jo – mimo kněza Lischewskego, tamnego fararja na wuměńku – wo fararju Běgarju powědał. Něnto źo diskusija do frakcijow. Snaź móžomy hyšći lětosa z rozsudom licyś.
Z boka źěłoweje kupki Serbske pomniki města Chóśebuz se pśigótujo cesny kamjeń (Pultstein) za fararja Wylema Nowego na pódpołnocnem kjarchobje w Chóśebuzu.
Južo w zachadnem lěśe nagótowana cesna tofla za serbskich fararjow w Lubnjowje (Choinanus, G. Hauptmann, K. Stempel) jo se teke lětosa pśed cerkwju cestnje wótwóriła.
Co njejo se zwóniźiło, a co jo hyšći lětosa planowane?
Wót apryla togo lěta jo se dejało pśewjasć w Chóśebuzu rěd zarědowanjow gromaźe z Rěcnym centrumom WITAJ (RCW). Projekt k temje „Tak jo pšawje – serbske pšawa w praksy” jo pśigótował jogo wjednik Měto Nowak, kenž jo teke cłonk Maśice. Dolnoserbske wótźělenje Maćice jo pšosbu pśi Bramborskej krajnej centrali za politiske kubłanjew Podstupimje stajiła, spěchowańske srědki su byli pśizwólone. Bóžko jo se musał projekt krotko do togo z wšakorakich pśicyn wótgroniś. Zapódaśe pódobnego projekta w lěśe 2014 jo planowane.
Cełkowne pśedsedarstwo Maćice/Maśice pśewjeźo 10. septembra 2013 zasej swójo pósejźenje w jadnej dolnoserbskej instituciji w Chóśebuzu, lětosa w redakciji Serbskego programa pśi rbb, aby se wopóznało z jeju źěłabnosću.
dr. Pětš Šurman
pśedsedaŕ Maśice Serbskeje
7. junij 2013