Marko Kowar so jutře (pjatk, 17.12.2021) na žurli Serbskeho domu w Budyšinje z koleginami, kolegami, wolenymi čłonami gremijow třěšneho zwjazka a partnerami swojeje dołholětneje dźěławosće rozžohnuje. Přijeće wot 10 hodź hač do popołdnja so po reguli 2G – přistup za šćěpjenych a wuhojenych – zrjaduje.

Před 35 lětami je Kowar prěni raz dźěłowe městno „we winicy serbskeho ludu” zabrał, kaž wón praji, tehdom jako wědomostny sobudźěłaćer w Domje za serbsku ludowu kulturu (DSLK), zamołwity za sektor hudźby. Wot 2017 steji wón jako jednaćel na čole zarjada narodneje organizacije. Cyłkownje wón sćěhowace stacije powołanskeho žiwjenja zabsolwowaše: po studiju kulturnych wědomosćow a sorabistiki w Lipsku wědomostny sobudźěłaćer w DSLK, wot 1988 do 1990 dalokostudij ludowědy w Berlinje, wot 1991 naměstnik direktorki domu a wot 1992 amtěrowacy direktor hač k rozpušćenju DSLK (tehdy rěčeše so wo přestrukturěrowanju) k 31.12.1995. Wot 1996 potom w zarjedźe Domowiny ze wšelakimi zamołwitosćemi – do 2002 referent za kulturu, po tym w nowowutworjenym resorće referent za hospodarstwo a infrastrukturu hač do 2016, z přetorhnjenjom třoch lět: 2011-2013 běše jednaćel w Serbskim ludowym ansamblu (SLA).

Nimale kózdy wšoserbski swjedźeń po 1989 je na zamołwitym městnje sobu organizował (1994 Serbski swjedźen w Radušu; 1996 Chórowy zlět,  2000 Zlět Serbow w Slepom; wobdźělenja na EUROPEADŹE 2008 a 2016 a hosćićelstwo we Łužicy 2012; Mjezynarodny CIOFF-kongres 2014 w Budyšinje, dudakowe swjedźenje w Slepom; tež při kolebce Jutrownych wikow w Serbskim domje je wón stał. Słužbne naležnosće su jeho do 19 krajow swěta wjedli. Wón je 40 lět ženjeny a ma pjeć dźěći a dotal šěsć wnučkow.

Jako předsyda towarstwa „Hornjołužiska hola a haty” staraše so sobu wo to, w regionje projekty w ramiku LEADER-spěchowanja EU za wjesne kónčiny zmóžnjeć, sobu załožejo 2002 tute towarstwo a hač do 2021 13 lět jeho předsyda. Tež na druhich polach so Marko Kowar stajnje čestnohamtsce angažuje, tak wón hižo wot časa załoženja w lěće 1995 towarstwu „Miłočanska žaba” předsydari, kotrež so serbskemu wjesnemu žiwjenju wěnuje. Runje tak dołho je wón předsyda přihotowanskeho wuběrka mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica”.  Wón hraje wolejbul w ST „sw. Marijina hězda”, hdźež wón tuchwilu zastojnstwo trenarja wukonja. Nimo toho běše 1991 sobuiniciator, załožićel a prěni předsyda towarstwa Spěchowanski kruh za serbske ludowe wuměłstwo runje tak 1996 pola towarstwa Serbski kulturny turizm (předsyda hač do 1998), wot 1992 do 2010 městopředsyda Maćicy Serbskeje, wot 1990 z přetohrnjenjemi hač do 2009 gmejnski radźićel w gmejnje Njebjelčicy, zastupowacy čłon a čłon (2007-2010) w Załožbowej radźe.

Składnostnje rozžohnowanja jednaćela, kiž so kónc lěta na wuměnk poda, praji předsyda Domowiny, Dawid Statnik:

„Marko Kowar so čas žiwjenja priwatnje, powołansce a towaršnostnje za byće a traće Serbstwa zasadźuje. Smój so 2010 w SLA zeznajomiłoj. Sym Marka přeco jako Serba z ćělom a dušu dožiwił, kiž kruty rjap pokazuje, hdyž wo zakładne potrjeby serbskeho ludu dźe.

Wón je sebi w zašłych lětdźesatkach a we wšelkich funkcijach mnoho wědy nazběrał. Tutu je jako jednaćel mudrje zasadźował. Jeho přećelne a komunikatiwne wašnje je tomu dopomhało, zo smy jako Domowina wšelke dobre wuslědki zdokonjeli. Tež za wšelke wulkoprojekty je zamołwity był. Jeho wjesoły towaršliwy raz a wuwaženy posudk stej nam hustodosć tež we łoskoćiwych situacijach k rozumnym rozrisanjam dopomhałoj. Wón njeje z wukazami, ale z dobrymi argumentami na načasne wašnje zarjad nawjedował a kolegialnu zhromadnosć sobu tworił. Zdobom běše wón jako swěrny posłužbowar našim serbskim towarstwam a wšěm demokratiskim gremijam poboku.

Za jeho dalši žiwjenski puć přeju jemu wšo dobreho, so pak nadźijam, zo so čestnohamtskeho dźěła njepase a jako aktiwny Domowinjan dale naš partner w serbskim towaršnostnym žiwjenju wostanje. Najebać to jemu wězo wjac chwile za jeho wulku swójbu po cyłym swěće přejemy!”

Marko Kowar sam praji:

„Sym přeco rady ,na dźěło’ chodźił (wothladajo snadź wot prěnjeho praktikuma 1983 w archiwje DSLK) a njehladajo wšěch problemow a nawala spokojny tež z małymi wuspěchami był, wosebje potom, je-li sym pomhać mohł. Ja so wšěm za kooperaciju a dowěru dźakuju, z kotrymiž smědźach na dobro Serbow po wšej Łužicy hromadźe dźěłać. Dźakuju so tež swojej swójbje za wšu podpěru a sćerpnosć ze mnu.

Wjeselu so, zo sym dobru młodu naslědnicu namakał, kotraž móže zarjad Domowiny do přichoda wjesć a wězo tež nowe akcenty sadźeć. Mi běše přeco wažne, zo w Serbach na samsnej runinje mjez sobu wobchadźamy, hač čestnohamtsce abo powołansce skutkujo. Ćim bóle so wjeselu, zo mamy nětko stajnu dobru wuměnu mjez institucijemi.

Móžemy jako Serbja jenož wuspěšni być, hdyž wšitcy při skutku za jedyn postronk ćehnjemy. So wě, zo wo pućach, směrach a ćežišćach horco diskutujemy – na fundamenće fairnosće a sprawnosće. W tutym zmysle přeju Dawidej Statnikej, Judit Šołćinej a cyłej Domowinje dale wjele wuspěcha za naš narod a region!”