Hakle njedawno so čile rozmołwjach z Róžu Pinkawinej, a to na lětušej nazymskej  wuprawje seniorow, čłonow Serbskeho šulskeho towarstwa z.t. do Bolesławieca. Chcyše dokładnje wšo nowe nazhonić, što so stawa pola wuchodnych a južnych Serbow a scyła w Domowinskej župje “Jan Arnošt Smoler” Budyšin, wšako běše wjacore lětdźesatki ze swěrnej čłonku župneho předsydstwa a hakle před lětom woteda tutu wažnu funkciju jeje wnučkej Florianej. Mjeno Róže Pinkawineje je zwjazane ze serbskim kulturnym a zjawnym dźěłom w cyłej Hornjej Łužicy, wosebje pak we Worcynskej a Wósporkskej kónčinje. Jeje wnučk Florian je nam zdźělił, zo je Róža Pinkawina sćicha dnja 22.9.2024 zemrěła.

Róža je so do Radworskeje Kurfürstec swójby 1.7.1936 narodźiła. Wuchodźiwši Radworsku šulu, wopyta fachowu šulu za pěstowarki, studowaše potom na Serbskim wučerskim wustawje w Małym Wjelkowje. Wuwučowaše najprjedy šulerjow delnich schodźenkow w Mochowcu (Mochholz) njedaloko Běłeje Wody, potom poda so znowa na studij w předmjetomaj biologija a hudźba do Berlina a Halle, zo by so stała z wučerku za hornje lětniki. Hač do docpěća rentnarskeje staroby swěrnje wosebje na Wósporkskej šuli wuwučowaše a po tym zahaji kursy serbšćiny za dorosćenych we Worcynskej kónčinje, jeje domiznje. Wjele ludźi sej Róžu Pinkawinu waži a česći jako wuběrnu serbšćinarku a fachowje brilantnu wučerku. Wuznamjeniła je so z titulom Wyša studijna radźićelka.

Rady a husto mi Róža powědaše, zo měješe jeje mać stajnje dobre słowo za kupcow pola Radworskich pjekarjec doma, ale tež wotewrjenu stwu za susodźic dźěći. To je sej Róža runja maćeri přiswojiła a sej hač do wysokeje staroby 88 lět zdźeržała. Pytaše serbsku zhromadnosć a tuž njeje žadyn dźiw, zo bě aktiwna čłonka Maćicy Serbskeje, TCM, SŠT a Spěchowanskeho towarstwa Serbskeho muzeja Budyšin. Rady so wona na wuprawach Serbskeho šulskeho towarstwa a prawidłownje na zetkanjach samostejacych katolskich wosadow wobdźěleše. Tež ewangelske Bjesady wopytać, bě za nju winowatosć a zdobom wjeselo, serbsku towaršliwosć hajo, wšako tam husto swojich šulerjow a přećelow zetka.

W młódšich lětach je so zwonkašulskemu kulturnemu dźěłu wěnowała a šulski chór kaž tež rejowansku skupinu nawjedowała. Hižo w času Měrćina Nowaka Njechorńskeho předsydarjenja Domowinskeje skupiny bě z čłonku skupinskeho kaž tež župneho předsydstwa. Jako znaty moler a publicist Njechorński w lěće 1990 zemrě a swoju chěžu Serbam přewostaji, so Róža Pinkawina hnydom wo spřistupnjenje jeho dźěłow postara. Swěru a hibićiwje so skontaktowaše ze zamołwitymi Serbami, zo byštej so dom a dźěłowa stwa wuměłca wuchowałoj, zo by po Njechorńskim wotkazanju so stał ródny dom w Njechornju z muzejom a zetkawanišćom Serbow a zajimowanych přećelow, zo bychu so Nowakec rowy kaž tež jónkrótne křiže na kěrchowje w Hrodźišću zwuporjedźeli. Kóždolětnje hač do jeje smjerće so postara, zo je zahroda w Njechornju porjadna a zo so wob lěto něhdźe 200 wopytowarjow w domje molerja z lipowym łopješkom derje čuja a pohosća.

Mjeztym je wšitko w domje Měrćina Nowaka-Njechorńskeho inwentarizowane a samo je film nastał, tak zo móže kóždy zajimc sćěhować originelnemu a wěcywustojnemu wodźenju po domje a dopomnjenkam Róže Pinkawineje. Mamy so jej horco dźakować za telko lětdźesatkow horliweho skutkowanja na dobro Serbow. Naša narodna organizacija je ju w lěće 2009 z Mytom Domowiny a k jeje 88ćinam ze “Serbskim dudakom” wuznamjeniła.

W mjenje župneho předsydstwa so pokłonju a slubju, zo wostanje jeje dźěło nam přikład a pohon.

Leńka Thomasowa
županka Domowinskeje župy “Jan Arnošt Smoler” Budyšin