Tež za serbske kubłanje wažny termin – zetkanje FUEN-dźěłoweje skupiny “kubłanje”

Čłonojo kubłanskeje dźěłoweje skupiny FUEN su so lětsa w stolicy Finskeje ze sposrědkowanjom mjeńšinoweje rěče w zakładnej šuli zaběrali. Ze stron Serbow wobdźělištaj so Domowinska referentka za kubłanje a dorost Katrin Suchec-Dźisławkowa a jednaćel Serbskeho šulskeho towarstwa z.t. (SŠT) Andreas Ošika.

Z hosćićelom w Helsinki běše šwedska mjeńšina w Finskej. Rěčnej skupinje přisłušeja něhdźe 300.000 ludźi. W Finskej stej šwedšćina a finšćina hamtskej rěči a so runohódnje wužiwatej.

Finski kubłanski system je po PISA-studijach wuběrny přikład za jara dobre a po niwowje wysoke kubłanje wšitkich generacijow. Tež šwedske šule w Finskej, w kotryž šulerjow we wšitkich předmjetach (nimo w finšćinje a druhich cuzych rěčach) konsekwentnje w šwedšćinje wuwučuja, profituja z toho.

Zo Finska šwedsku mjeńšinu podpěra leži na tym, zo je lěpšinu šwedšćiny spóznała: je móst do skandinawiskich krajow a rěčow.

Po wuprajenjach Gun Oker-Blom, něhdywšej direktorki finskeje kubłanskeje agentury a poradźowarki za kubłanske temy, bazěruje wuspěšne wuwučowanje w mjeńšinowej rěči na třoch zasadach. Su to

  1. na prawniskim zakładźe natwarjeny derje fungowacy kubłanski system w mjeńšinowej rěči, kotrež zmóžnja mjeńšinje wěste swobody,
  2. derje wukubłani, motiwowani a wuspěšni wučerjo a
  3. načasne wuknjenske materialije na wysokim niwowje w rěči, w kotrejž so wuwučuje.

Wobdźělnicy su wo tutych zakładach při wopyće w šwedskej šuli zhonili Ze zetkanja dźěłoweje skupiny FUEN sćehnjetaj serbskej wobdźělnikaj sćěhowace konkluzije za dźěło na polu serbskeho kubłanja:

  1. Mjeńšinowa rěč (serbšćina) so jenož zdźerži a wuwiwa, jeli so tež kubłanski system zaměrnje a běžnje dale wuwiwa. Přiměrjenje tutoho na so měnjace wobstejnosće je za přežiwjenje mjeńšinoweje rěče esencielnje. Změny strategijow dyrbja kóždy čas móžne być dołhož zaměrej wotpowěduja.
  2. Tuchwilu njepředleži funděrowany prawniski zakład za serbsko-rěčne kubłanje w Sakskej a Braniborskej. Tohodla dźěłatej SŠT a Domowina hižo zhromadnje na nowelěrowanju zestarjeneho Sakskeho postajenja wo dźěle na serbskich šulach.
  3. Kubłanski system wobsteji z wjacorych schodźenkow kubłanja. Njedosaha, so jenož na jedyn dźěl systema koncentrować a ewentuelnje jenož tutón modernizować.

“Rěče su kluče” – tutón citat njepłaći jenož za rěče wjetšinow, kaž na přikład za jendźelšćinu, ale tež najmjeńša mjeńšinowa rěč móže być kluč do druhich krajow a rěčow.

 

Comments and Responses

×

Name is required!

Enter valid name

Valid email is required!

Enter valid email address

Comment is required!

Captcha Code Can't read the image? Click here to refresh

Captcha is required!

Code does not match!

* These fields are required.

Be the First to Comment