Statnik: Dwurěčna Łužica započnje so w dialogu a wuměnjeDomowina – Zwjazk Łužiskich Serbow wita wuslědki koaliciskich jednanjow CDU, Zwjazka 90/Zelenych a SPD w Sakskej. Předsyda Domowiny Dawid Statnik praji dźensa w Budyšinje: “Wjeselimy so jara, zo su koaliciske jednanja za nas k tajkemu pozitiwnemu wuslědkej wjedli. Wšě žadanja Domowiny buchu do njeho zapřijate. Hódnoćimy to jako politiske připóznaće našeho dotalneho dźěła; je pak nam tež nastork, zo pokročujemy z našim stronsce njewotwisnym a strony přesahowacym dźěłom.”Koaliciscy partnerjo wuznawaja so k zapřijeću naležnosćow Serbow do strukturneje změny we Łužicy. Wotpowědne namjety, kak móže so to stać, je Domowina we wothłosowanju z dalšimi akterami a serbskimi institucijemi koncepcionelnje zdźěłała a statnemu knježerstwu předpołožiła.Domowinje bě a je wažne, zo so předšulske a šulske kubłanje a posrědkowanje rěče dale polěpši. Tak ma so šulski kubłanski koncept 2plus posudźować a serbskorěčne kubłanje na maćernorěčnym niwowje dale zmóžnjeć. Po Sakskim šulskim zakonju ma Domowina w kóždej šulskej konferency w serbskich šulach a w šulach ze serbskorěčnymi poskitkami prawo na jedne poradźowanske městno. “Z mnohich rozmołwow ze staršimi, kubłarkami a kubłarjemi, wučerkami a wučerjemi wěmy”, tak Statnik, “zo njewobsteji přeco móžnosć, serbšćinu efektiwnje posrědkować. My chcemy, zo so wuměnjenja za posrědkowanje a nawuknjenje serbskeje rěče dale polěpša.”Wón wita wotpohlad, zo so serbšćina za němskich maćernorěčnych šulerjow jako połnohódna druha cuza rěč připóznawa, štož je tež we wólbnym programje SPD zapisane. Statnik praji k tomu: “Na wjacorych Serbskich wječorach, tak mjenujemy naše regionalne zarjadowanja, smy zhonili, zo je to łužiskej ludnosći wažne. Tohodla podpěramy tutón dypk koaliciskeho zrěčenja.”Domowina wita formulaciju za “wjace prawow soburěčenja, sobupostajowanja a samopostajowanja”. Hižo w lěće 2013 je so wjetšina Serbow za zdźerženje tuchwilnych politiskich strukturow wuprajiła. To so tež z wuslědkami naprašowanja skupiny Kukowske prašaki kónc lěta 2018 kryje.W detailu to rěka, tak předsyda Domowiny: “W našim 2013 wobzamknjenym programje smy so za to wuprajili, zo zesylnimy prócowanja za wjace samopostajowanskich prawow w serbskich naležnosćach w zmysle wobstejaceje kulturneje awtonomije. Domowina zastupuje na zakładźe prawniskich rjadowanjow w Sakskej a Braniborskej zajimy serbskeho luda. Wona stara so wo rozšěrjenje sobu- a samopostajowanskich prawow a winowatosćow, a to wosebje w serbskich politiskich, w kulturnych a w kubłanskich naležnosćach. Z tym garantujemy politiske artikulowanje Serbow w zajimje zwoprawdźenja serbskich naležnosćow a přesadźenja našich prawow. Z tutym zaměrom smy serbskich zastupjerjow do wjace hač 70 poradźowacych a rozsudźacych gremijow delegowali. Smy wotewrjeni dialogej z tutymi třomi stronami wo tym, kak móhli so serbske zajimy hišće sylnišo w zakonjach zakótwić.”Nastupajo financowanje Załožby za serbski lud wobsahuje koaliciske zrěčenje tu formulaciju, kotruž je Domowina namjetowała. Z tym bychu so, tak Statnik, z přihłosowanjom sakskich a braniborskich koaliciskich partnerow dobre wuměnjenja stworili, zo móhła załožba swoje dźěło solidnje dale wjesć: “To, štož bu dotal zdokonjane, ma so z dalšimi rěčnymi poskitkami w regionach rozšěrić. Smy optimistisce, zo so hač do srjedź lěta 2020 poradźi, nowe financne zrěčenje wujednać. Wo jeho wobsahach je so Domowina ze załožbu wothłosowała.”Koaliciske zrěčenje wobsahuje tež wuznaće k Serbskemu institutej a k namjetej Domowiny, Serbski kulturny archiw a biblioteku na modernym stejnišću zaměstnić. “My jako Domowina wažimy sej skutkowanje Serbskeho instituta a witamy, zo maja so jeho dźěłowe wuměnjenja polěpšić”, podšmórny Statnik. “Z nowej městnosću chcemy tež docpěć, zo maja ludźo, kiž njejsu Serbja, lěpši přistup k našej wědźe. Dwurěčna Łužica započnje so přeco z dialogom a wuměnu. Archiw w zmysle narodneho archiwa Serbow ma za to zakład być.”Domowina bě sej žadała, zo so při wobsadźenju rozhłosoweje rady MDR tež serbske zajimy wobkedźbuja. To bu nětko w formulaciji koaliciskich partnerow zapisane, hdźež rěka, zo ma so Statne rozhłosowe zrěčenje MDR nowelěrować a rada wotpowědnje towaršnostnej mnohotnosći z ludźimi wobsadźić, kiž su “wot stata zdaleni a splažnje paritetisce”. Při tym pokazuje so na Druhi plan naprawow Sakskeho statneho knježerstwa k pozbudźowanju a wožiwjenju wužiwanja serbskeje rěče a w nim wopisanu naprawu 11.1, hdźež so knježerstwo za regularne krute městno Serbow w rozhłosowej radźe MDR wupraji.Statnik dale: “Wjeselimy so, zo přiznawaja so koaliciscy partnerjo k našim we wustawje zapisanym prawam, k wusahowacej wažnosći serbskeje maćeršćiny, za wuspěšnu digitalizaciju a za funkciju serbskeho luda jako twarca mostow w europskim konteksće. Z tym móžemy my a móža wšě serbske institucije swoje dźěło wuspěšnje dale wjesć. Dźakujemy so awtoram koaliciskeho zrěčenja a nadźijamy so, zo čłonojo CDU, Zwjazka 90/Zeleni a SPD tutomu koaliciskemu zrěčenju přihłosuja.”