2019/2020
Rozprawa pomnikoweho wuběrka 2019/2020
Pomnikowy wuběrk Maćicy Serbskeje je gremij, w kotrymž so předewzaća nastupajo serbske pomniki předstaja, diskutuja a schwala. Doporučimy Załožbje za serbski lud, kotre projekty měła wona spěchować. To nastupa wobnowjenje starych kaž tež postajenje nowych pomnikow. We wuběrku dźěłaja sobu zastupjerjo z Hornjeje a Delnjeje Łužicy. Ze stron załožby skutkuje sobu John Petrik, předsydka je Trudla Malinkowa. Wuběrk je so loni dwójce zešoł – jónu w nalěću hłownje k planowanju projektow, jónu w nazymje hłownje k bilancowanju dźěławosće.
W lěće 2019 je pomnikowy wuběrk załožbje štyri projekty k spěchowanju doporučił:
1. Wjesne towarstwo „K žorawej“ w Koslowje chce składnostnje lětušeje 75. róčnicy kónca Druheje swětoweje wójny postajić wuměłsce dźěłany pomnik z pomnjenowanjom „Nawrót do Koslowa“. Nošerstwo naróčneho předewzaća je přewzało Njeswačanske towarstwo Přećelow kultury a domizny. Wotkryće pomnika bě za lětuše nalěto planowane, koronakrizy dla pak so pomnik njeje hišće móhł dodźěłać a postajić.
2. Towarstwo Šwjelowa bróžeń we Wochozach je dało zhotowić informaciskej tafli w serbskej a němskej rěči wo žiwjenju a skutkowanju bywšeho wosadneho fararja Bogumiła Šwjele. Připrawić matej so při Šwjelowejbróžni, kotraž ma so lětsa kónc septembra we wobłuku wjesneho swjedźenja zjawnosći přepodać.
3. Wotrowska wosada je dała wobnowić chorhoji serbskeju towarstwow młodźencow a knježnow z dwacetych lět zašłeho lětstotka, kiž stej wobě ze serbskimi napisami, motiwami a barbami wuhotowanej. Chorhoj młodźencow so hižo 2018 restawrowaše, pola chorhoje knježnow wopokazachu so škody jako wjetše, tak zo móžachu so wobsěrniše wobnowjenske dźěła hakle 2019 zakónčić.
4. W nošerstwje Domowinskeje župy „Michał Hórnik“ zakónči so w lěće 2019 inwentarizowanje nabožno-narodnych pomnikow Chróšćanskeje wosady, kotrež přewjedźe knjeni Trudla Kuringowa. Z tym su nětk wšitke wosady na teritoriju Kamjenskeje župy (Wotrowska, Njebjelčanska, Ralbičanska, Chróšćanska) přeslědźene. Nadźěłana dokumentacija předleži župje w digitalnej a wućišćanej formje, w digitalnej formje tež Serbskemu institutej.
Zaběrali smy so w pomnikowym wuběrku tež z dalšimi serbskimi pomnikowymi projektami, kiž so bjez spěchowanja załožby přewjedźechu. Tak stej so hłownje dźěłowa skupina „Serbske pomniki“ w Choćebuzu a jeje předsydka Anna Kosacojc-Kozelowa, zamołwita za naležnosće Serbow města Choćebuz, wo wobnowjenje rownišća Fryca Rochi w Choćebuzu postarałoj, kotrež móžeše so 30. septembra 2019 ze swjatočnosću zaso zjawnosći přepodać. Z kruha pomnikoweho wuběrka je wušoł nastork, wuchować a wobnowić pomjatnu taflu za fararja Karla Haußiga w Gołkojcach z lěta 1870. Tamniša wosada je naležnosć sama do ruki wzała, wobnowjenje bjez spěchowanskich srědkow přewjedła a marmorowu taflu na škitanym městnje po dwurěčnych kemšach lětsa 23. februara znowa wotkryła.
Trudla Malinkowa, předsydka