W rozprawje našeje sekcije za lónše lěto smy připowědźili, w přichodźe zhromadne dźěło z Budyskim Serbskim muzejom dale pohłubšić. Prěni krok k tomu je, zo poskićeja so k wosebitym wustajeńcam wjedźenja.

To je so tež zwoprawdźiło: Naša sekcija a sekcija literatura/wuměłstwo Maćicy Serbskeje stej 19. apryla 2013 do Serbskeho muzeja na wjedźenje po wosebitej wustajeńcy “Jutry w Serbach” přeprosyłoj. Wědomostna sobudźěłaćerka muzeja a čłonka našeje sekcije Andrea Pawlikowa je nam eksponaty rozkładła a zbližiła. Smy z rezonancu na naš poskitik jara spokojom byli. Wobdźěliło je so 15 zajimcow. A Manfred Laduš je w Serbskich Nowinach wobšěrny artikl wo tutym zarjadowanju wozjewił (“Maćicarjo po jutrownej wustajeńcy so rozhladowali a diskutowali”, SN 16.05.2013, S. 3)

Chcemy spytać, lětsa zaso tajke zarjadowanje našim čłonam a druhim zajimcam poskićeć.

Dale je so zaso  dźěłowy kruh “Łužiske muzeje a muzealne zarjadnišća” zetkał.

Smy so rozsudźili za domizniski muzej w Mosće w Delnjej Łužicy.  23. julija 2013 wobhlada sej někak 20 wobdźelnikow našeho kruha najprjedy tak mjenowanu “Zelenu rjadownisku stwu/Grünes Klssenzimmer”. Nošer tuteje pokazki je agrarne drustwo Most, w kotrejž wosebje šulske dźěći na jara nazorne wašnje swoje znajomosće wo přirodźe a ratarstwje polěpšić móža. (Wobdźělnicy su wobžarowali, zo tuta wustajeńca bohužel žane serbske pomjenowanja poskići.)

Dr. Anja Pohončowa ze Serbskeho instituta přednošowaše po tym wo temje “Błótowske stwy w Berlinje ” a slědowaše serbskim stwam w Berlinskim muzeju za ludowědu a w Muzeju braniborskeje marki.

Knjeni Karina Kinzeltowa, wjednica domizniskeho muzeja, wjedźeše nas po muzeju a Andrea Langowa, sobudźěłaćerka muzeja, pokazaše nam wobšěrny drastowy fundus muzeja.

W tutym nastupanju skedźbnjaštej wonej na předwidźane zawrjenje muzeja kónc septembra 2013, dokelž faluja gmejnje wotpowědne pjenjezy za dalewobhospodarjenje muzeja. Na to su čłonojo našeho dźěłoweho kruha wobzamknyli, protestny list pisać. W nim smy – skrótka prajene - na wuznam muzeja a na wobšernu zběrku kompletnych serbskich drastow regiona, kotruž ludnosć aktiwnje k serbskim swjedźenjam wužiwa, skedźnili a so za to zasadźili, wobzamknjenje zawrjenja muzeja přemyslić. Smy wotpowědne pismo wšelakorym instancam a wosobinam pósłali: na gmjenski zarjad Most (wjesnjanosće Horstej Gröschke), na krajnorjadny zarjad Sprjewja-Nisa w Baršću (krajnemu radźe Haraldej Altekrügerej a zamołwitej za serbske naležnosće Kerstin Kosakowej) a na kulturny a turistiki hamt w Picnju (na wjednicu Julia Kahl). Na naš list stej krajnorjadny zarjad a kulturny a turistiski hamt Picnjo reagowałoj. Muzej so najprjedy začini, je pak planowane za alternatiwami pytać, ewtl. tež ze spěchowanskimi srědkami hranicy překročowacych projektow (tak znajmjeńša K. Kosakowa w telefonaće, 3.9.2013). Chcemy w přichodźe z knjeni Kosakowej w kontakće wostać.

Cyłkownje móžemy prajić, zo su serbske medije wo našich aktiwitach poměrnje wobšěrnje informowali. Tak SN 25.07.2013: ML: “Přećiwo zawrjenu muzeja. Sekcija ludowěda Maćicy zludana”; SN 26.07.2013: ML: “Tři muzeje we wsy zachować. Sekcija Maćicy Serbskeje w delnjołužiskim Mosće wuradźowała”; NC 31.07.2013: I. Neumannojc: “Mósćański muzej dej se zacyniś. Maśica Serbska jo se informěrowała a protestěrujo”; rbb Serbski program 28.07.2013: Hanelora Handrekojc: “Źěłowy krejz łužyskich muzejow jo wobradował w Mósće”.

Pućowanska wustajeńca k 200. narodninam Jana Kiliana, kotruž je naša sekcija organizowała a zwoprawdźiła, je tež w zašłym lěće wuspěšnje pućowała. Tak bě wona 2013 na slědowacych městnach widźeć:

Po wustajency w Budyskej Michałskej cyrkwi pokaza so wot 20. měrca  hač do 30.apryla 2013 w Sakskim migraciskim srjedźišću w Reichenbachu pod nawodom Cyrkwinskeje załožby ewangelska Šleska.

Potom wot 1. junija hač do 31. julija w Zhorjelskej Cyrkwi našeje lubeje knjenje a skónčnje wot 1. septembra hač do 15. nowembra w Mikławšowej cyrkwi w Zhorjelcu zhromadnje z wustajeńcu wuměłca Eberharda Petersa z Běłeje Wody.

Wšodohromady je tak wustajeńca po trochowanju něhdźe 14 000 ludźi dócpěła.

Posledne městno namaka wustajeńca we Wukrančicach. Smy sej nětko přemyslili, přepodaće pućowanskeje wustajeńcy do rukow Wukrančiskeje wosady swjatočnje wobrubić. A dokelž ma lětsa zběrnik konferency wo Kilianu wuńć, planujemy – hromadźe ze stawizniskej sekciju – přepodaće wustajeńcy z předstajenjom knihi zwjazać a z tym jedyn dostojny a swjatočny kónc jubilejnych aktiwitow wokoło Kiliana zmóžnić.

A što mamy hišće za lětsa planowane?

Kónc meje 2014 chce naša sekcija hromadźe z spěchowanskim towarstwom Budyskeho Serbskeho muzeja na slědach Měrćina Nowaka-Njechórnskeho pućować. Smy jara wjeseli, zo je so čłonka našeje sekcije, knjeni Pinkawina, zwólniwa wuprajiła, z nami tute pućowanje přewjesć.

Konkretne informacije – tež za druhich zajimcow – podawamy w meji přez Serbske Nowiny.

Naše lětuše zetkanje dźěłoweho kruha “Łužiske muzeje a muzealne zarjadnišća” je spočatk junija 2014 předwidźane – tež zaso w Delnjej Łužicy. W Zakrjowje/Sacro (měšćanski dźěl wot Baršća) chce nam w tamnišim wjesnym muzeju knjez Reinhard Natuš ludowědnu zběrku předstajić. Zdobom chcemy so z knjeni Kosakowej zetkać, kiž chce nas wo wuwiću nastupajo Mosćanski muzej informować.

Dr. Ines Kellerowa

Budyšin, 15.03.2014