Rozprawa sekcije literatura, wuměłstwo a wukraj 2014/2015
Moju rozprawu podam lětsa jónu chronologisce, po terminach kaž wone běchu, a kaž smy nadawkam wotpowědowali.
„Ludvik Kuba - posledni impresionist“ rěkaše wobšěrna wustajeńca w Salmovskym palacu na Hradčanach w Praze, pokazan wot 29.11.2013 do 6.4.2014.
Serbja běchu we wobłuku wustajeńcy tam z wjacorymi mólbami z Łužicy derje zastupjeni. Z dobrym přinoškom „Ludvik Kuba a jeho badatelsky zajem o srbskou Lužici“ je so dr. Petr Kaleta - čłona našeje Maćicy - do kataloga zapisał. Spočatk lěta potom (20.3.2014) porěčach tam ja na tema “Ke známým i neznámým obrazům o srbské Lužici”.
Zhromadnje z čłonami sekcije ludowěda a muzejownistwo smy sej wobhladali wustajeńcu „Jutry w Serbach“ w Serbskim muzeju, přez kotruž je nas Andreja Pawlikowa pjatk 11. apryla wěcywustojnje wjedła. Poskitk je bohužel jenož mało čłonow přiwzało.
Swjedźenske zarjadowanje „Pólska republika 10 lět z čłonom EU sakskeho knježerstwa je so w Muzeju Kraszewskeho w Drježdźanach dnja 9. meje přewjedło a to z wjele chwalobnymi słowami pólskeho wónkowneho ministra a sakskich ministrow. Na dobrym piću a wjele jědźe njeje falowało. Přeprošenje je předsyda Jan Malink dóstał a ja smědźach jeho zastupować.
Dnja 19. meje běchu 110. posmjertniny K. A. Kocora, sławneho Maćicarja. Wokoło róčnicy přebywaštaj Kocorowa prawnučka Ilse Dorsey a jeje dźowka Michelle z USA tu w Łužicy a z nimaj a Janom Kneblom wopytachmy składnostnje róčnicy w Ketlicach jeho row a spominachmy tam ze słowom, zaspěwanjom serbskeje hymny a ze serbskim kwěćelom na njeho.
Jako čłon Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, tam delegowany wot Maćicy, wobdźělich so na Serbskich kulturnych dnjach w Korutanskej w Celovcu wot 4. do 7. junija. Wšelakore zarjadowanja a wustajeńcy su wjele zajimcow přiwabili a tež po wočiwidnym dobrym wothłosu w medijach hodźi so prajić, zo běchu wone witane a jara poradźene.
Wot lěta 2010 pěstujemy kontakty k Matice Čěskej, konkretnje z Pavlem Muchku, jednaćelom Matice české, sekce Společnosti Národního muzea. Třěće lěto hižo wopytachu čłonojo tež 2014 - w přiběracej měrje młodostni - Łužicu a dźak našemu čłonej Jurjej Šołće-Nowowjesčanskemu dóstachu woni 21. junija tež tele lěto wěcywustojne wjedźenje w čěskej rěči přez Hornju Łužicu.
Snano so nam poradźi lětsa wopyt do napřećiwneho směra, mjenujcy z Budyšina do Prahy. Tajku próstwu čłonow našeje sekcije sym jednaćelej Pavlej Muchce wuprajił a připrajenje z Prahy do Budyšina je dóšło. Uvidime.
Składnostnje mojeho wobdźělenja na mjezynarodnym festiwalu poezije w Smederewje w Serbiskej, wostach hišće tydźeń w Beogradźe (13.-18. oktobra) a porěčach tam tež z předsydu Maćicy Serbiskeje z prof. dr. Draganom Stanićom a informowachmoj so wo aktualnym stawje Maćicow. Prof. Stanić dopomnješe so hišće derje na jubilejne zarjadowanja našeje Maćicy w Łužicy, na kotrychž je so z tehdomnišim předsydu wobdźělił.
Je tomu hižo dlěši čas, zo je so Maćicarka, Maćicar na někajke wašnje wuznamjenił, zańdźene lěto pak tomu tak běše. Naša čłonka prof. Lucija Hajnec je so 10. oktobra w Lubnjowje z Čestnym znamješkom Domowiny 2014 za žiwjenski skutk jako kubłarka a wěcywustojna znajerka serbskich literarnych stawiznow wuznamjeniła.
Tež z tuteho městna hišće našu gratulaciju.
Wjeselo a zrudoba stej sej husto jara blisko. Po woswjećenju počesćenja běchmy tydźenjej pozdźišo dnja 25. oktobra na chowanju našeho zasłužbneho čłonaArnošta Kowarja we Wojerecach. Naš čłon Manfred Laduš je žiwjenski skutk Arnošta Kowarja a jeho zasłužby wo zawoženju Serbskeho muzeja na wopomnjeńskej swjatočnosći wotpowědnje - w serbskej a němskej rěči - hódnočił. Poslednju česć wopokazachu jemu nawodnica Serbskeho muzeja Christina Boguszowa a sobudźěłaćerka Andreja Pawlikowa a Annett Brězanec a podpisany.
Dalše čestne spominanje smy za bywšeho předsydu dr. Měrćina Völkela składnostnje jeho 80. narodnin njedźelu dnja 16. nowembra při jeho rowje na kěrchowje w Chrósćicach dopołdnja po kemšach přewjedli. Wopominanske słowa je jeho šulski přećel a kolega Jurij Šołta-Nowowjesčan rěčał a přitomni su zaspěwali serbsku hymnu. K kwěćelom počesćili su njeboho nimo Maćicarjow tež přisłušna župa.
Na prawidłownje zarjadowanjach akakdemiji Maćicy w Budyskim Wjelbiku, so čłonojo sekcije wobdźěla a ju ze skutkom podpěruja a to na sćěhowace wašnje
„Wuznam Adolfa Černyho za Serbow” rěkaše přednošk dr. Petra Kalety z Prahy w serbskej rěči. A dalši naš přednošk wěnowaše so temje „Horst Šlosar – nimale pozabyty mišterski šuler Otta Dixa“ 22. januara lětsa wote mnje.
Dźensa poda nam nawodnica Christina Boguszowa - nowa čłonka našeje sekcije - dohlad do magacina muzeja, pokazujo wobrazy H. Šlosarja, kotrež njejsu hewak přistupne.
A zdobom dorěčachmy sej nowe předewzaća za lětsa. Jedne předewzaće, kotrež smy sej w sekciji předewzali, njeje spjelnjene, mjenujcy, zo stajimy našemu čłonej dr. Janej Rawpej wopomnjensku taflu na row. A to zhromadnje ze ZSW a Serbskim institutom - a tež priwatnicy chedźa so wobdźělić. Naćisk jednoreje tafle je hotowy, ale čakamy hišće na připrajenje přiwuznych.
Předsyda sekcije je z čłonom Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny a wobdźěla so prawidłownje na wuradźowanjach tam a informuje předsydstwo Maćicy wo wuslědkach. Runje tak je tež čłonom Mytowanskeho wuběrka Myta Ćišinkeho - woboje w nadawku Maćicy Serbskeje - a prócuje so we woběmaj gremijomaj wo fairne dźěło a dobre rozsudy.
Je wšak tak, zo so tež čłonojo sekcije na přednoškach Maćicneje akademije stawizniskeje sekcije we Wjelbiku wobdźěleja. A wobdźěleja so tež na wotewrjenju wustajeńcow w Serbskim muzeju w Budyšinje a Chośebuzu, w Serbskej kulturnej informaciji w Budyšinje. Runje tak na knižnych premjerach LND kaž tež na čitanjach w Smolerjec kniharn jako publikum abo tež aktiwnje. Su zdobom wobdźělnicy na zarjadowanjach ZSW, wosebje na Swjedźenju serbskeje poezije w tu- a wukraju abo na zarjadowanjach Přećelow Smolerjec kniharnje.
Cyle wěsće su w našej sekciji najwjac tych tak mjenowanych kulturnych multifunkcionarow w srjedźnej a bóle sće w staršej generaciji. A wěmy, zo mamy na kulturnym polu najwobšěrniši, najwšelakoriši poskitk, a husto žno přewjele wšeho.
Tohodla je sej předsydstwo sekcije předewzało, bóle hladać pak za zhromadnymi zarjadowanjemi resp. za temami, na kotrež wone partnerojo njereflektuja.
Čłonkam a čłonam sekcije - kotrejž přisłuša 24 čłonkow a čłonow - so za dźěło wutrobnje dźakuju a nadźijam so kaž kóžde lěto dalšeho dobreho zhromadneho dźěła.
Jurij Łušćanski