Diskusija Programa Domowiny

Što je “Program DOMOWINY”?

W programje su zasadne žadanja, zaměry a hódnoty Domowiny – Zwjazka Łužiskich Serbow zapisane.
Program je zakład za dołhodobne dźěło a aktiwne skutkowanje třěšneho zwjazka.

Diskusiju wo programje smy jako Domowina hižo w lěće 2023 zahajili. Zakład bě dotalny “Program DOMOWINA 2025”, kotryž płaći z lěta 2015. Zamołwity wuběrk je mjeztym 3. naćisk předpołožił. Dotal zapodate namjety su wuběrkownicy zadźěłali. Dnja 27.9.24 je zwjazkowe předsydstwo 3. naćisk do zjawneje diskusije dało. Doskónčnje schwalić ma so program na hłownej zhromadźiznje Domowiny w nalěću 2025.

Zapodajće Waše namjety z mejlku na referentku Madlenku Di Sarnowu, madlena.di.sarnowa@domowina.de.


Download Programa Domowiny jako PDF


PROGRAM DOMOWINY

3. naćisk, 27.9.2024

 

Preambla

W lěće 1912 załoži so Domowina jako třěšny zwjazk serbskich towarstwow. To bě wusahowacy podawk w serbskich stawiznach. Z tym so wola k zjednoćenju mocow w serbskim narodnym hibanju jasnje zwurazni a prěni raz zeskutkowni. Po měrliwej rewoluciji 1989/90 je so Domowina k politisce njewotwisnemu a nadstronskemu třěšnemu zwjazkej Serbow[1] a serbskich towarstwow přetworiła. Dźensa je Domowina zakonsce připóznata zastupjerka zajimow serbskeho luda. Słužimy swojemu čłonstwu kaž tež cyłemu serbskemu ludej.

Domowina so k Zakładnemu zakonjej wuznawa. W zhromadnosći europskich narodow smy runohódni a zasadźujemy so za swobodu a měr. Wotpokazamy kóždužkuli formu ekstremizma.

Program Domowiny je zakład za skutkowanje třěšneho zwjazka. Dźěłowe směrnicy Domowiny konkretizuja powšitkowne zaměry programa. Kóždy, kotremuž na Serbstwje a předewšěm na našej rěči zaleži, njech so w třěšnym zwjazku angažuje.

Zamołwitosć Domowiny za serbski lud skutkować wuchadźa ze stawiznow. Wotewrjenosć woznamjenja, zo smě so kóždy z nami za serbski lud zasadźować. Zwjazanosć zwuraznja so w zhromadnym prócowanju wo wobstaće našeho ludu.

Zamołwitosć – wotewrjenosć – zwjazanosć su zakładne hesła jednanja Domowiny.

 

Zakładne hesła jednanja Domowiny

Zamołwitosć

Škit, spěchowanje a wuwiwanje rěče, sydlenskeho ruma, kultury a identity Serbow kaž tež prócowanja wo rozšěrjenje prawa sobu- a samopostajenja w serbskich naležnosćach su hłowne zaměry našeho zhromadneho skutkowanja.

Jako zakonsce připóznate zastupnistwo zajimow Serbow jednamy zamołwiće a za wšitkich Serbow. Chcemy-li serbstwu přichod dać, ma so kóždy jednotliwc po swojich móžnosćach za to zasadźować.

Wotewrjenosć

Domowina je wšitkim Serbam a přećelam Serbow wotewrjena – hač bydla we Łužicy abo zwonka njeje, hač jednotliwc, skupina abo towarstwo. Podpěramy najwšelakoriše móžnosće za wobdźělenje na serbskim towaršnostnym a kulturnym žiwjenju. Smy demokratisce organizowane zastupnistwo serbskich zajimow a jednamy transparentnje. Naši čłonojo su zakład skutkowneje syće serbskeje ciwilneje towaršnosće. Kóždy je přeprošeny sobu skutkować.

Zwjazanosć

Serbske stawizny, kultura, rěč a z toho wuchadźaca narodna identita kaž tež zhromadne narodne prócowanje – wšo to nas zwjazuje. Runohódnosć delnjo- a hornjoserbšćiny jednoća naš lud. Skutkujemy w zmysle tuteje zwjazanosće, kotraž wšitke regiony Łužicy wopřija. Zdobom aktiwity Domowiny najwšelakorišich partnerow we Łužicy a zwonka njeje zwjazuja.

Jako zastupjerka serbskich zajimow skići Domowina Serbowkam a Serbam kaž tež přećelam Serbow pomoc při narodnym dźěle.

 

Serbski lud skrućić, rěč a kulturu wobchować

I. Zwjazk Łužiskich Serbow

Čłonstwo w Domowinje je zakład demokratiskeho skutkowanja w třěšnym zwjazku. Dźěło čłonskich župow, skupinow a towarstwow podpěrać je nam bytostny nadawk. Woni su nošerjo towaršnostneho žiwjenja w Serbach. Aktiwne sobudźěło jednotliwcow, towarstwow, župow a organow Domowiny při zwoprawdźenju wobzamknjenjow hłownych zhromadźiznow Domowiny je zakład za wuspěšne skutkowanje třěšneho zwjazka.
Zhromadnje wabimy za skutkowanje w Domowinje. Kóždy, hač jednotliwc abo towarstwo, je nam jako čłon třěšneho zwjazka witany. Zakład za zhromadne dźěło tworja wustawki a program Domowiny.

II. Politiske zastupnistwo

Domowina zastupuje zajimy serbskeho luda, štož je tež w serbskimaj zakonjomaj zapisane. Wona stara so wo rozšěrjenje sobu- a samopostajowanskich prawow a winowatosćow předewšěm w serbskich politiskich, kulturnych a kubłanskich naležnosćach. Jednamy ze wšěmi demokratiskimi akterami na komunalnej, krajnej, zwjazkowej kaž tež europskej runinje. Wudźeržujemy mjezynarodne styki k narodnym mjeńšinam a druhim ludam. Při tym ma Domowina wažny nadawk wědu wo Serbach we Łužicy a zwonka njeje dale šěrić.

III. Škit a wozrodźenje serbšćiny

Serbšćina je nam najdrohotniše dźědźinstwo našich prjedownikow. Jeje pěstowanje, škit a wozrodźenje je nam najwažniši nadawk. Pozbudźujemy swójby k pěstowanju serbšćiny. Zasadźujemy so za zwoprawdźenje efektiwnych, rěč spěchowacych naprawow, wosebje w pěstowarnjach a šulach. Přewjedźemy a podpěramy naprawy k wožiwjenju serbšćiny wšudźe tam, hdźež wona tuchwilu kruty wobstatk zjawneho žiwjenja njeje. Wutworjenje nowych rěčnych rumow je wažny wobstatk našich prócowanjow.

IV. Kultura a sport, wuměłstwo a wědomosć

Kulturne dźěło, sportowe hibanje, wuměłstwo a wědomosć su wažne stołpy serbskeho žiwjenja a dźěławosće třěšneho zwjazka. Zdobom su akterojo na tutych polach pósłancy našeho luda we Łužicy a zwonka njeje. Podpěramy wuměnu wosebje ze słowjanskim wukrajom a druhimi narodnymi mjeńšinami. Spěchujemy zhromadne dźěło serbskich institucijow z čestnohamtskimi akterami. Zhromadne projekty institucijow wobohaćeja kulturne žiwjenje w Serbach.

V. Nabožno-narodne žiwjenje

Bohate namrěwstwo nabožno-narodnych tradicijow a nałožkow je wobstatk žiwjenja Serbow, tež za přichodne generacije. Jich aktiwne pěstowanje je wažny zakład za wutworjenje a skrućenje tež narodneho wědomja. Wosady su njeparujomne serbske rěčne rumy a socialne syće.

VI. Łužica jako hospodarski rum

Hospodarstwo je rjap Łužicy a wobwliwuje njeposrědnje socialne połoženje našeje domizny a serbskeho luda. Ze spěchowanjom serbskeje rěče a kultury zwyšimy atraktiwitu regiona. Wosebje dwojo- a wjacerěčnosć je za łužiske předewzaća dobytk. Podpěramy wšitke naprawy, kotrež  pohnuwaja regionalne hospodarstwo k wužiwanju serbšćiny. Zasadźamy so za kooperaciju Łužicy z hraničnymi kónčinami Pólskeje a Čěskeje. Podpěrujemy łahodny turizm, kotryž zmóžnja hosćom serbsku kulturu we Łužicy zeznać.

VII. Łužica – naša domizna

Łužica je srjedźišćo a domizna Serbow. Zasadźamy so za to, zo by so serbskosć w sydlenskim rumje dale zesylniła a wuwiwała. Dźiwamy na zaměrne zapřijeće serbskeje rěče a kultury do regionalneho, komunalneho a krajneho planowanja. Lětstotk trajace wudobywanje brunicy zawostaji serbskemu ludej wulke straty. Proces strukturneje změny skića nam nowe perspektiwy za wozrodźenje a spěchowanje serbšćiny.

“Trać dyrbi Serbstwo, zawostać!”

Handrij Zejler

 


[1] Kóždežkuli mjenowanje wosobow w tutym teksće poćahuje so runohódnje na wšitke splahi.